Ralf Bodelier Financieele Dagblad, 5 juni 2021
50 jaar geleden startte de tweede feministische golf. Sindsdien nam de wereldwijde gelijkheid tussen vrouwen en mannen snel toe. Moeders van tachtig jaar of ouder, kunnen uit eerste hand nog vertellen over de onmogelijkheid van studeren of over hun gedwongen ontslag bij de geboorte van het eerste kind. Vandaag is de meerderheid van alle universitaire studenten vrouw. In de 3000 jaar die voorafgingen aan 1990, werden 18 landen ooit geleid door vrouwen. In de 30 jaar sinds 1990 werden op een bepaald moment maar liefst 78 landen geleid door een vrouw. Daaronder álle landen rondom Nederland. Volgens ‘Google Trends’ is tussen 2004 en 2017 zelfs het aantal seksistische grappen op internet met driekwart afgenomen. Dat zijn fraaie ontwikkelingen.
De Wereldbank klinkt echter somber. Onlangs verscheen het Wereldbankrapport ‘Women, Business and the Law 2021’ Het begeleidende persbericht kopt als volgt: ‘Wetten beperken de economische kansen van vrouwen ondanks de vooruitgang nog steeds, zo blijkt uit onderzoek’. ‘Landen streven naar meer gendergelijkheid, maar vrouwen over de hele wereld worden nog steeds geconfronteerd met wet- en regelgeving die hun economische kansen beperken. (…) Gemiddeld hebben vrouwen slechts driekwart van de wettelijke rechten die mannen krijgen.’ Et cetera enzovoorts.
Persberichten worden opgesteld door voorlichters die weten hoe je journalisten moet bereiken. En met goed nieuws maak je geen kans. Interessanter is daarom het Wereldbankrapport zélf. Dat is volledig interactief en bestaat uit bewegende grafieken. Je kunt zoeken op acht lemma’s waaronder ‘mobiliteit’ en ‘moederschap’, ‘salaris’ of ‘entrepreneurship’. En, verrassend, wanneer de wereldwijde ontwikkelingen zich aanvang jaren ’70 beginnen te ontvouwen, dan bewegen álle lijntjes omhoog. In het rijke Westen stijgen ze aanvankelijk het snelst. Afrika en het Midden-Oosten lopen sinds enkele jaren sterk in. Maar stijgen, dat doen ze. Allemaal.
Ja, we zijn er nog lang niet. Onverminderd echter geldt Obama’s motto ‘The world is bad, but better’. Zouden vrouwen, na duizenden jaren achterstelling, binnen enkele decennia volledige gelijkwaardigheid hebben bereikt, dan was er geen sprake van vooruitgang maar van een godswonder.
Ralf Bodelier is filosoof