Joke Knoop. Brabants Dagblad. 17 aug. 2015
TILBURG- Bill Gates heeft 20.000 euro beschikbaar gesteld voor een webdocumentaire van Tilburger Ralf Bodelier en zijn Malawiaanse filmploeg. Onderwerp van de film is het hoopvolle dagelijkse leven in een sloppenwijk in Malawi; het Afrikaanse land waar Bodelier meermalen langere tijd woonde. Voor Gates is het bedrag peanuts, voor Bodelier en zijn filmploeg een steun in de rug voor een jaar werk.
Een donatie van de Bill & Melinda Gates Foundation mag een unicum heten. De vraag is waarin de de rijkste man van de wereld (volgens zakenblad Forbes) en de Tilburgse publicist, onderzoeker en cultuurfilosoof elkaar vinden? Wat hebben Gates (de grote man van Microsoft) en Bodelier gemeen? Is het hun optimisme als morele keuze? De twee mannen zijn meesters in tegendenken en doemdenken is hen vreemd. Bodelier kiest ervoor de goede kanten te laten zien van een sloppenwijk in notabene het armste land van de wereld. Zijn visie kort samengevat: sloppenwijken bieden kansen. De mensen in de slums van Ndirande in de stad Blantyre hebben het beter dan plattelandsbewoners: er is minder kindersterfte, meer schoolbezoek, er zijn kraamklinieken, hiv/aids klinieken. Natuurlijk op een ander niveau dan het westen verwend is, maar de hopeloze beelden in de westerse media laten een beperkte kant zien. Bodelier schreef er eerder boeken over, promoveerde op het onderwerp.
De krottenwijk is in de ogen van Bodelier de startmotor voor een beter bestaan. Yamican Thugaye (19) heeft in ieder geval de contactsleutel gevonden. Filmer Yamican is geboren en getogen in Ndirande. Hij durft groot te denken en daarnaar te handelen. Als zijn droom een computer is, zet hij samen met zijn broer Tracy (17) en vriend Ernest Phiri (21) een tentje neer om frisdrank en chips te verkopen. Na zes maanden is die computer er. De jongens speuren op internet naar werk en stuiten op de vraag naar een filmploeg. Het drietal ruikt zijn kans en leent camera’s om tijdens de sollicitatie indruk te maken. Bodelier: “Ik had te laat door dat ze geen ervaring hadden, terwijl filmen voor mij ook onbekend terrein was. Tegenvaller? Nou nee, we hebben veel van elkaar geleerd. Ik hou van hun nieuwsgierigheid, openheid, gretigheid.”
Drie onervaren jongeren en een Tilburger die evenmin kaas heeft gegeten van filmen. De laatste spreekt zijn Tilburgse connecties aan. Cabaretiere Karin Bruers leert ze filmen en leent hen een camera. Mediaman Dave van Osdorp voorziet vanachter zijn bureau in Tilburg de filmpjes van deskundig commentaar. Resultaat is twaalf portretten van krottenbewoners, die hun kansen pakken. Zoals het groepje vrouwen die samen een mini-bank vormen door in totaal dertig euro in te leggen. Dat lenen ze aan elkaar. Ander voorbeeld: een man tilt elke dag zijn invalide buurman naar de top van de berg, haalt dan de rolstoel naar boven en rolt man en stoel naar het kruispunt waar ze elke dag bedelen. Een preview is te vinden op You Tube (Ndirande, Malawi, ontdek de slums). In het najaar zijn de filmpjes en bijbehorende website klaar.
Yamican is trots op het resultaat. Hij droomt van een bloeiend filmbedrijf, want Malawi heeft volgens hem nauwelijks filmindustrie. “Dit is een mooie kans. Het leven is een uitdaging”, zegt hij enthousiast tijdens een wandeling door een van de deprimerende steegjes van Ndirande, daar waar illegaal alcohol wordt gestookt en een grimmige sfeer hangt. Maar even verderop hameren blikslagers onbedoeld een percussiestuk. De mannen toveren glimmende gieters uit oud blik. Twee uitersten, pal naast elkaar. Yamican weet van de grimmige kanten van het bestaan. Een week later is hij beroofd van zijn camera. Hij is bont en blauw geslagen. Hij mag van geluk spreken dat de kwetsuren beperkt zijn tot ernstige kneuzingen. Droom in duigen? Nee, zo snel is hij niet uit het veld geslagen. Bewoners van krottenwijken zijn veerkrachtig. Hij krijgt uit onverwachte hoek geld voor een nieuwe camera. Een nieuwe kans, zonder dat Bill Gates er aan te pas komt.