Onlangs draaide ‘Nuclear Now’ van Oliver Stone. De beroemde regisseur breekt een lans voor kernenergie. Hij doet dat met krachtige beelden en wetenschappelijk onderbouwde argumenten.

Het belangrijkste argument is uiteraard dat kernenergie een enorme bron is van warmte en elektriciteit zonder uitstoot van CO2 of andere vervuiling. Dat maakt kernenergie een ideaal wapen tegen klimaatverandering. Bovendien is kernenergie net zo veilig is als zon en wind en onvergelijkbaar veiliger dan kolen, olie of gas. En vergeleken met zon en wind nemen kerncentrales veel minder ruimte in. Ruimte die je, zeker in dichtbevolkte landen als Nederland, beter kunt gebruiken dan voor windmolens of zonneparken.

Feitelijk hoefde Stone Nederland niet meer te overtuigen, want inmiddels is nog maar een kwart van alle Nederlanders tegen kerncentrales. Toch kwam hij in maart naar Nederland voor een persconferentie. Het evenement trok veel journalisten. Stone is immers de maker van films als Platoon (1986), Natural Born Killers (1994) en Wall Street (1997). Dat Stone zich nu zo uitspreekt voor kerncentrales, leek veel journalisten te verbazen. En meer dan dat, ze bleken de argumenten die Stone naar voren bracht ronduit te wantrouwen.

En dat trok dan weer de aandacht van mediawetenschapper Mirjam Vossen die promoveerde op framing van ‘gevoelige onderwerpen’. Ze ging er voor zitten en analyseerde nauwkeurig de reacties van journalisten op Stone en zijn Nuclear Now.

Vossen constateerde dat de Nederlandse journalistiek ‘een ongemakkelijke verhouding heeft met positieve informatie over kernenergie’. En meer dan dat: Nederlandse journalisten blijven kernenergie ten onrechte beschrijven als gevaarlijk en controversieel.

Dat doen journalisten zowel door hun taalgebruik als door een aantal impliciete journalistieke regels. Een van die regels is om voorstanders van kernenergie te omschrijven als ‘de kernlobby’, terwijl nooit wordt gesproken over ‘de zonnelobby’. Een andere regel is dat je bij kernenergie altijd een tegenstander aan het woord moet laten, iets wat evenmin gebeurt bij energie uit zon en wind. Ook dient positieve, maar feitelijke informatie te worden gepresenteerd als een mening: ‘kernenergie is relatief veilig, zegt hij’. En vanzelfsprekend moet worden getwijfeld aan de oprechtheid van voorstanders van kernenergie. Een krant kopt zelfs met: ‘Is kernenergiefilm van Oscarwinner Oliver Stone wel integer?’

Heel verrast over de negatieve framing van kernenergie was Vossen niet. Diverse onderzoekers constateerden al dat journalisten ‘een obsessie hebben met de gevaren van kernenergie’. Dat is jammer. Niet alleen kernenergie, ook een serieuze film als Nuclear Now verdient een serieuze journalistieke behandeling.

Klik hier voor het onderzoek van Mirjam Vossen