Ralf Bodelier. Financieel Dagblad, 8 mei 2021
Ik schreef er eerder al over: we doen alsmaar meer met minder. We produceren stevig door en laten onze economieën groeien, terwijl we minder energie en grondstoffen gebruiken. Eén mobieltje vervangt een muur met platen en cassettes, video- film- en geluidsapparatuur. Het ding neemt meters aan fotoalbums in zich op, plus dozen vol landkaarten, de agenda, de brieven en de brievenbus en het rekenmachientje.
Woog een simpel bierblikje bij zijn introductie 60 jaar geleden nog bijna 85 gram, vandaag is het amper 10 gram. Met het metaal waarmee we toen 1 blikje produceerden, maken we er nu meer dan 8. Ontkoppeling dus. Meer welvaart voor meer mensen en minder gebruik van grondstoffen, energie en uitstoot van CO2.
Wanneer ontkoppeling ergens gewenst is, dan is het wel in onze voedselproductie. Volgens ruwe berekeningen leggen landbouw en visserij inmiddels beslag op 75 procent van het land en 40 procent onze zeeën. Dat heeft grote gevolgen voor de biodiversiteit. Populaties worden kleiner, zes procent van onze soorten loopt gevaar van uitsterven.
En nu het goede nieuws: veel wijst erop we bezig zijn onze voedselproductie te ontkoppelen. De Amerikaanse onderzoeker Jesse H. Ausubel schetst al jaren dat we veel meer voedsel produceren, terwijl de ruimte waarop we dat doen niet toeneemt. En nu stelt de FAO, de landbouworganisatie van de Verenigde Naties, dat die ruimte daadwerkelijk begint te krimpen.
In 2000 gebruikten we wereldwijd nog 4,9 miljard hectare voor ons voedsel, vorig jaar waren het 4,8 miljard hectare. Deze daling lijkt wellicht klein, maar ze vond plaats terwijl de wereldbevolking met 1,6 miljard mensen groeide. We halen simpelweg meer voedsel uit minder grond en water. Niet alleen het milieu begin te profiteren, dat doen ook de allerarmsten. Het aantal mensen met honger wereldwijd daalde van ruim 13 procent in 2000 naar minder dan 9 procent in 2018.
Het kan en moet natuurlijk nog veel beter. Vorig jaar bracht Singapore als eerste land kweekvlees op de markt. ‘Echt vlees’ maar gekweekt in een reactor op grond van stamcellen uit een kip. Wanneer deze technologie wereldwijd doorbreekt, kunnen we ons fors terugtrekken uit de natuur, die dan weer kan floreren. Het is een opwindend vooruitzicht.