In december 2018 bezocht ik de burcht van kruisvaarder Godfried van Bouillon. In een opwelling besloot ik om in 2020 zijn kruistocht naar Jeruzalem in omgekeerde richting af te leggen.
Binnen één jaar zou ik de route lopen die Godfried van Bouillon volgde tijdens de Eerste Kruistocht, zij het, dus, in omgekeerde richting. Ik vertrok inderdaad op 1 januari 2020. Met het coronavirus had ik niet gerekend. Uiteindelijk voltooide ik mijn wandeling in december 2021.
Godfried trok van 1096 tot 1099 op naar de Heilige Stad om deze te veroveren op de islam. Dat lukte, ook al moesten de christenen hem na een jaar alweer prijsgeven. De prijs was hoog. Naar schatting stierven tijdens deze Eerste Kruistocht 1,7 miljoen mensen: joden, moslims en kruisvaarders. Zij stierven voornamelijk door geweld maar ook door honger en ziektes. Nog zeker acht kruistochten zouden volgen. Geen van allen slaagden ze erin Jeruzalem weer te veroveren. Volgens historici moeten we in de kruistochten de oorzaak zoeken van de spanning tussen de christelijke en de islamitische wereld tot op de dag van vandaag.
Godfried hoefde de route naar Jeruzalem niet zelf uit te vinden. In de middeleeuwen trokken pelgrims naar de heilige stad via vaste pelgrimspaden. Hun tochten waren vergeven van ellende: geweld, honger en dorst, dodelijke ziektes en epidemieën als cholera of de pest.
Ik liep de ‘Omgekeerde Eerste Kruistocht’ als journalist en filosoof. Met open blik probeerde ik verslag te doen van wat ik tegenkwam. Mijn grootste interesse ging uit naar de levens van gewone mensen. Levens waarover je nooit in de krant zult lezen en die je nooit tegenkomt in het journaal.
Hoe stellen mensen het vandaag in Israël, Turkije of Kroatië? Hoe is hun levenskwaliteit? Hoe tevreden zijn doorsnee burgers over hun landen, hoe gaan ze om met de religieuze en culturele identiteit van hun buren? Hoe kijken ze naar de toekomst? En, vooral, hoe lossen ze hun problemen op?
Elke zaterdag schreef ik een column over mijn tocht in het Financieele Dagblad en elke zondag een blog op de site van de Groene Amsterdammer. Alle stukken vind je hier. Mijn boek over de wandeling verschijnt in 2023 bij uitgeverij Nieuw Amsterdam. Ook was ik te volgen via PolarSteps. Vind je het leuk om mijn korte reisverslagen terug te lezen, dan kun je jezelf toevoegen.
Godfried’s kasteel stond in Bouillon, nabij het drielandenpunt België, Frankrijk en Luxemburg. Via Duitsland, Oostenrijk en de Balkan liep hij door Turkije, Syrië en Libanon om in 1099 aan te komen in Jeruzalem.
Ik liep dus dezelfde route, zij het in omgekeerde richting. Eén land sloeg ik over. Dat was Syrië. Want de oorspronkelijke tocht van Godfried liep dwars door Idlib, de streek waar in het voorjaar van 2021 nog zwaar werd gevochten. In plaats van Syrië, bewandelde ik Cyprus, decor van de Derde Kruistocht.
In 2022 startte ik mijn leven in Nederland weer op. Met Felix Meurders en Mirjam Vossen organiseer ik in Brabantse en Limburgse kloosters nieuwe Abdijsessies. Daaronder de klassieker ‘Inspireren met hoop en vooruitgang’ en de nieuwe sessie ‘Van heksenjacht tot homohuwelijk‘
Ook staan nieuwe Inspiratiereizen op het programma. Onder meer over Parijse begraafplaatsen, naar de Habsburgers in Wenen en naar Jeruzalem en Ramallah.
Heb je interesse? Abonneer je op onze nieuwsbrief. Je ontvangt er maximaal vier per jaar met alle info over lezingen, abdijsessies en inspiratiereizen.