Uitdijende kringen van meeleven

Date: 17 april 2021

Ralf Bodelier. Financieel Dagblad, 17 april 2021

De laatste cijfers komen uit 2018 en ze vertellen ons dat Nederlanders onverminderd veel geld geven aan internationale goede doelen. Maar liefst 879 miljoen euro schonken we in dat jaar aan wat we maar even ontwikkelingshulp zullen noemen. Dat bedrag stond los van de 4,8 miljard euro aan officiële Nederlandse ontwikkelingssamenwerking.

We leven met andere mensen mee. Al leven we meer mee met onze vrienden dan met onbekenden in verre landen. Er zijn verschillende ‘circles of empathy’, kringen van meeleven. In de binnenste cirkel woont het ik. We leven met niemand zo krachtig mee dan met onszelf. Dan wijden de cirkels uit: naar familie, vrienden en het andere geslacht. Naar buren, stadsgenoten, landgenoten, naar andere religies of rassen en uiteindelijk, naar vreemdelingen ver weg. Zo intens we meevoelen met onze man of dochter, zo weinig doen we dat met iemand in Congo of Nieuw-Guinea.

Toch beweert de Australische filosoof Peter Singer dat we zijn opgenomen in ‘expanding circles of empathy’ en niemand minder dan Charles Darwin ging hem daarin voor. Zij zien het als een historisch proces: ooit gaven we alleen om onszelf, onze clan of stam. Vervolgens begonnen onze gevoelens uit te dijen naar mensen die verder van ons afstaan.
Het is een ontwikkeling die wordt gevoed door nieuwe technologie, door journalistiek en door reizen. Via film, podcasts, krantenartikelen, een avond in een club in Johannesburg of nieuwe buren uit Syrië, maken we kennis met de levens van anderen. En zodra we beginnen mee te voelen met Bokomoso uit Zuid-Afrika of Jamal uit Syrië, beginnen we mee te leven met zijn of haar omgeving.

Nu is empathie niet voldoende. Meeleven met anderen is een voorwaarde. Waar het vervolgens op aan komt is actie. Op het bouwen van scholen, ziekenhuizen en havens en het trainen van leraren, artsen, en havenmeesters. Op ondernemerschap, op het openen van grenzen en het beëindigen van conflicten.
Ook dat gaat alsmaar beter. Afgelopen vijftien jaar zijn meer dan een miljard mensen uit extreme armoede getild, hongersnoden fors teruggedrongen en gaan meer meisjes naar school als ooit tevoren. En wij, Nederlanders, hebben daar aan bijgedragen. Het is iets om trots op te zijn.

Zo stijgt de officiële Europese ontwikkelingshulp sinds 1960, van plm. 18 miljard euro naar plm. 58 miljard euro. In kleur de ontvangende partijen: in rood de ‘minst ontwikkelde landen’, denk aan Yemen, Haiti of Malawi. In lichtblauw de ‘hogere middeninkomenslanden’ waaronder, bijvoorbeeld Angola, Brazilië of de Seychellen.

Leave a Reply

Time limit is exhausted. Please reload CAPTCHA.

single.php