De verkiezingen komen eraan. Juist in deze tijd moet ontwikkelingshulp weer op de agenda. [Regionale kranten, oa Brabants Dagblad en Eindhovens Dagblad]
Afgelopen zomer werden in twee weken tijd álle 7,7 miljoen bewoners van de Congolese hoofdstad Kinshasa gevaccineerd tegen Gele Koorts. Dat is een ziekte, verspreid door muggen, waar vier op de tien patiënten aan overlijden. Gele koorts brak in december uit in Angola en verspreidde zich snel naar buurland Congo. Duizenden mensen werden ziek, honderden stierven. De regeringen van beide landen voorzagen een ramp met miljoenen doden. Met vijftig ontwikkelingsorganisaties sloegen ze de handen in elkaar. Miljoenen vaccins, injectienaalden en handschoenen werden ingevlogen, 40 duizend gezondheidswerkers getraind en 8000 vaccinatiecentra ingericht. Vijftien miljoen mensen in Angola en Congo werden ingeënt. Toen was het de beurt aan Kinshasa, een metropool net zo groot als Berlijn, Parijs en Wenen samen. Binnen twee weken was ook deze klus geklaard. Sinds juli is niet één geval van Gele Koorts is meer opgedoken.

48 miljoen baby’s
Het toont de effectiviteit van ontwikkelingshulp. Onlangs verscheen een rapport van Unicef. Het kinderfonds van de Verenigde Naties becijferde dat met ontwikkelingsgeld tussen 2000 en 2015 de dood werd voorkomen van maar liefst 48 miljoen baby’s en peuters. Dat gebeurde omdat jaarlijks en wereldwijd zo’n 100 miljoen kinderen worden ingeënt tegen dodelijke ziektes als difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP). Maar ook omdat de afgelopen decennia 2,6 miljard mensen beschikking kregen over schoon water en omdat de kwaliteit van gezondheidszorg in Azië, Latijns-Amerika en Afrika fors omhoog gaat.
Het zijn maar twee voorbeelden en een minuscule greep uit wat de afgelopen jaren met geld van het ministerie van Ontwikkelingssamenwerking gebeurde. De meeste Nederlanders geven bovendien aan kinderen die een project doen voor een school in Zambia of Guatemala. We steunen Oxfam en Warchild. We geven in kerken tijdens de vastenactie en helpen serviceclubs als de Kiwanis, Rotary en Lions. Migranten uit Ghana, Somalië of Marokko sturen veel geld naar huis om er ziekenhuizen en scholen mee te bouwen. Vrijwel iedereen in Nederland doet wel iets aan ontwikkelingshulp. Het grootste deel gaat nog steeds naar de overheid die haar budget onder meer inzet voor vaccinatiecampagnes zoals onlangs in Congo.
Hún zorg en ónze zorg
Helaas voeren twee partijen, de PVV gevolgd door de VVD, al jarenlang actie om dit budget te schrappen of er fors op te bezuinigen. Er zouden niet voldoende resultaten worden bereikt, zo zeggen zij. Veel geld zou in diepe zakken verdwijnen en bovendien kunnen we het beter inzetten tegen armoede in eigen land. Daarmee zet de PVV heel slim de armoede in ontwikkelingslanden tegenover de armoede in Nederland. Maar weinig partijen durven Wilders tegen te spreken, want dan krijgen ze geheid het verwijt dat ze geen oog hebben voor de zorgen van de eigen Nederlanders.
De doorlopende aanvallen van Wilders en de volgzame houding van de VVD heeft al grote schade aangericht. In 2010 gaf Nederland nog 0,82 procent van zijn nationale inkomen uit aan ontwikkelingssamenwerking. Op dit moment is dit rond de 0,7 procent. Dat is 5,2 miljard euro. Maar uit die 5,2 miljard wordt 1,2 miljard uitgegeven aan de opvang van vluchtelingen in Nederland zelf. Van de resterende 4 miljard gaat bovendien 750 miljoen naar subsidie aan Nederlandse bedrijven die investeren in ontwikkelingslanden. Rond de 3,25 miljard, ofwel 0,45 procent van ons nationale inkomen blijft over voor ontwikkelingssamenwerking. Van elke euro die in Nederland wordt verdiend, besteden we minder dan een halve cent aan de allerarmsten.
Verkiezingen
Over een half jaar zijn er verkiezingen. De voortekenen zijn somber. Terwijl Wilders met de presentatie van zijn A4-verkiezingsprogramma weer pleitte voor de afschaffing ervan, sprak Klaver er tijdens presentatie van het GroenLinks programma met geen woord over. En dat terwijl de partij er in haar programmaboekje wel enkele mooie alinea’s aan wijdt.
Het is jammer dat juist de PVV dit onderwerp kaapt. Want recent onderzoek van de ‘Eurobarometer’ laat zien dat maar liefst 92 procent van de Nederlanders het belangrijk vindt dat ons land aan ontwikkelingssamenwerking doet. Alleen Denemarken en Luxemburg gaan daar nog over heen. Ook interessant is dat acht op de tien Nederlanders het een ‘morele plicht’ vindt om mensen in arme landen te helpen. Zeven op de tien denkt dat wij er van profiteren wanneer het in ontwikkelingslanden beter gaat.
Dat is allemaal waar. Alleen al om die reden zouden de komende maanden politici op moeten staan die pleiten voor meer ontwikkelingssamenwerking. Maar de belangrijkste reden zou toch moeten zijn dat het helpen van arme mensen ons steeds beter afgaat. Ontwikkelingssamenwerking is een groot succes. En met successen moet je doorgaan.
Miljoenen baby’s redden in Afrika, wie kan daar tegen zijn? Ik niet in elk geval. Waar ik wel tegen ben is dat de overheid via de belasting mijn geld af neemt en de politiek mag bepalen wie wat krijgt.
Dus ja ik ben ook voor het afschaffen van ontwikkelingshulp… als taak van de overheid. Het is natuurlijk niet zo dat de overheid de enige is die geld aan ontwikkelingshulp uit kan geven. Ik als burger geef zelf ook geld aan goede doelen.
Sterker nog, ik ben prima in staat om zelf te bepalen aan welke goede doelen ik mijn geld geef en welke niet. Met mij vindt blijkbaar acht op de tien Nederlanders dit een morele plicht en 92 % vindt het belangrijk. Dan hoef je je dus geen zorgen te maken over dat geld. Als burger geven we via de goede doelen of zelfs rechtstreeks aan de mensen via Zidisha of Kiva.
Dank je wel Leonard. Tja, zelf ben ik geen libertarier en vind dus dat de overheid wel een taak toekomt om geld af te romen van de rijken en te herverdelen onder de armen. Dat vind ik niet uit rancune tegen rijken of medelijden met armen. Dat vind ik wel omdat ik in een wereld wil leven waar iedereen gelijke kansen zou moeten krijgen. En met name gezondheidszorg en onderwijs helpen daarbij. Van mij mag de overheid daar dus flink in investeren. Vervolgens vind ik het onze persoonlijke verantwoordelijkheid om daar nog een schepje bovenop te doen. En dat zit bij jou wel goed, zo lees ik.