Ralf Bodelier, Financieele Dagblad, 27 maart 2022
De laatste Anderzijds. Deze krant reorganiseert haar pagina’s. En dat is goed. Want het principe van creatieve destructie geldt ook in de journalistiek. Creatieve destructie is een term uit de late Verlichting. Ze betekent dat innovatie beter is dan restauratie. En dat we erop mogen vertrouwen dat het nieuwe beter is dan het oude.
Maar liefst 181 keer zong ik op deze plek een loflied op deze Verlichting. Ik verdedigde de rede, het humanisme en de vooruitgang tegen haar talloze vijanden. Tegen de romantici en de diepgroenen, tegen de progressofoben en de dromers van een glorieus verleden. Tegen de zwartkijkers en de apocalyptici die ons bestoken met doemscenario’s die vrijwel nooit uitkomen maar ons wel doen wanhopen.
Tegenover scenario’s als ‘een miljoen soorten zullen verdwijnen’ zette ik de Rode Lijst van het IUCN. Daaruit blijkt dat de afgelopen 500 jaar rond de 900 soorten zijn verdwenen. Tegenover ondergangsscenario’s door de klimaatverandering, plaatste ik data van EM-DAT die laten zien dat het aantal klimaatdoden de afgelopen honderd jaar met 98 procent is gedaald. En bij de uitroep ‘wereld staat in brand’ zette ik cijfers van het UCDP die aantonen dat het aantal oorlogsdoden, met rond de één op de 100 duizend wereldburgers, al jarenlang historisch laag is.
Vanzelfsprekend zijn verlies aan biodiversiteit, klimaatverandering en oorlog forse problemen. Maar omdat ze door mensen worden veroorzaakt, kunnen en moeten ze ook door mensen worden opgelost. En dat geldt ook voor onvrijheid, honger en armoede. Ook deze inzet hoort bij de erfenis van de Verlichting. Benadrukken dat we op tal van terreinen vooruitgaan, betekent niet dat we blind mogen zijn voor dreigende gevaren of het lijden van concrete mensen. Laat staan dat zij ons onverschillig mogen laten. Lof zingen van de vooruitgang betekent nooit dat we op onze lauweren kunnen rusten. In tegendeel. Hoe morgen eruitziet, hangt volledig af van wat we er vandaag van maken.
Beste lezers, mijn taak zit erop. We kijken uit naar het nieuwe weekendkatern van deze krant en ik hoop met jullie in contact te blijven. Blijf betrokken, zoek naar data en trends achter het nieuws en hou goede moed.