Financieel Dagblad 28 maart 2020
Helaas wandel je niet van Israël naar Libanon. De grens tussen beide landen zit al jaren potdicht. Eerst is er een gedemilitariseerde zone. Daarachter, in Libanon, ligt het door Iran zwaar bewapende gebied waar Hezbollah heer en meester is.
En zo loop ik vanaf de grens met Libanon weer terug naar Jeruzalem. Dan buig ik af naar Tel Aviv. Ik ga via de Westbank. Meerdere keren passeer ik de enorme muur die sinds 2012 de Israëli’s en Palestijnen van elkaar scheidt. Anders dan Palestijnen én Israëli’s sjouw ik er als Europeaan gewoon doorheen.
Van Israël naar Libanon reis ik via Cyprus. En midden op het eiland stoot ik wéér op een muur. Dwars door het land, dwars door de oude stad van Nicosia, loopt opnieuw een grens. Ditmaal is hij opgetrokken uit zandzakken, dichtgemetselde woningen en met beton gevulde oliedrums.
Hij staat er al sinds 1974. Toen viel Turkije het eiland binnen. Turkije wilde de moslimse Turks-Cyprioten beschermen tegen aanvallen door de christelijke Grieks-Cyprioten. Deze werden weer gesteund door Griekenland. Etnische zuiveringen zorgden ervoor dat alle moslims naar het noorden vluchten en alle christenen naar het zuiden.
In ’74 waren Griekenland en Turkije nog dictaturen. Beide landen zijn allang weer democratieën. Maar Nicosia blijft de laatste verdeelde stad ter wereld. Met de muur als relict uit een tijd dat militaire dictaturen nog heel gewoon waren.
Schijn bedriegt. Vergeleken met de Israëlisch-Libanese grens, of met de muur die Israël bouwde rondom de Westbank, is de Cypriotische Muur een dingetje van niks. Met mijn Europees paspoort loop ik zonder problemen van Noord naar Zuid en terug. De ambtenaren zijn vriendelijk en wensen me een prettig verblijf aan hun kant van de stad.
De Cyprioten doen niet anders. Sinds 2008 gaan zowel de Turks- als Grieks-Cyprioten weer heen en weer over de grens, ongeveer zoals wij voor het Verdrag van Schengen naar België of Duitsland pendelden. Voor de inwoners van het Griekse deel is het noorden interessant omdat alles er een stuk goedkoper is. Voor de inwoners van het Turkse is het zuiden aantrekkelijk omdat er meer te verdienen valt. De meeste vooruitgang voltrekt zich zo geruisloos, dat het ons zelden opvalt.