Financieele Dagblad 4 april 2020
Ooit woonden in Nicosia moslims [Turks-Cyprioten] en christenen [Grieks-Cyprioten] naast en samen met elkaar. Rond de Turkse bezetting in 1974 werd het eiland etnisch gezuiverd. Grieken verdreven Turks-Cyprioten naar het noorden, Turken joegen Grieks-Cyprioten naar het zuiden. Sindsdien is de bevolking van Noord-Cyprus volledig islamitisch. Die in het zuiden is orthodox-christelijk. Provisorisch houdt de Muur beide groepen uit elkaar.
Aan beide kanten wordt aangezet tot haat. In het moslimse deel van Nicosia ligt het ‘Oude Turkse Kerkhof’. Graven uit de jaren ’50 en begin jaren ’60 zijn recentelijk fel wit en rood geschilderd. Tussen deze zerken staat een fors bord met opruiende tekst. ‘Attentie. Bewapend Grieks-Cypriotisch tuig probeerden alles wat Turks was te vernietigen. Hier liggen Turken die onbewapend en weerloos werden vermoord door Grieken en Grieks-Cyprioten.’ Geen woord zul je er vinden over de Turkse bezetting of over het verdrijven van christenen naar het zuiden.
In het zuiden is het al niet anders. In het Byzantijns Museum hangt een al even ophitsende tekst. ‘Na ’74 vernietigden of verkochten Turkse boeven massaal Grieks-Cypriotische kunst en verdreven Grieks-Cyprioten uit hun woongebieden.’ Geen woord vind je hier over het vermoorden van moslims en hun verdrijving naar het noorden.
Wie niet beter weet, zou denken dat in Cyprus beschavingen op elkaar botsen. Een ‘clash of civilizations’, zoals de Amerikaan Samuel Huntington het noemde. Maar ík kan, wandelend door noord én zuid, die breuklijn niet ontdekken. Hoe moslims het noorden ook is, ik zie vrijwel geen vrouwen met hoofddoek. Zelden hoor ik de oproep tot gebed. In noord én zuid liggen de supermarkten vol varkensworst. Beiden hebben ook complete afdelingen met sterke drank. Bij de moslims staat meer whisky in de schappen dan melk.
Bijzonder succesvol zijn de pogingen tot wederzijdse haat dan ook niet. Dankzij zeven nieuwe grensovergangen ontdekken moslims en christenen hoeveel ze nog steeds op elkaar lijken. Gestaag groeien noord en zuid weer naar elkaar toe. Samen eten en het samen heffen van een glas Glenfiddich slaan bruggen over decennia van verwijdering. Plots doen de vijandige teksten in noord en zuid even krampachtig als hopeloos aan.