Ralf Bodelier. Financieel Dagblad, 19 juni 2021
Stel je een boerderij voor. Waarschijnlijk zie je dan een oud huis met een rieten dak, daarachter een hooimijt en enkele stallen. Kippen scharrelen rond, koeien suffen onder een boom. Het is een beeld uit reclames en oude schoolboeken. In Bulgarije of Oekraïne is het nog realiteit.
De West-Europese werkelijkheid is anders. Op een doorsnee boerderij scharrelen geen kippen meer rond, de hooimijt werd dertig jaar geleden afgebroken en de meeste koeien staan 24 uur op stal. Een doorsnee boerderij is een grootschalig, hightech agrarisch bedrijf. Twee procent van de werkzame bevolking produceert hier voedsel voor de overige 98 procent. En dat doet die twee procent zo efficiënt, dat we nog maar acht procent van ons inkomen aan voedsel hoeven uit te geven.
Ooit werkte de meerderheid van alle Europeanen in de landbouw en spendeerden we het grootste deel van ons inkomen aan eten. Het is geweldig dat 98 procent vandaag de kans heeft om iets anders te doen. En dat geldt ook voor het feit dat we het grootste deel van ons inkomen nu kunnen steken in studies, onze woning of een lange vakantie in Thailand. Je zou het mensen in Bulgarije en Oekraïne ook gunnen.
De Europese Commissie van Frans Timmermans denkt daar anders over. Zij wil terug naar de traditionele biologische landbouw en is van plan daar veel geld voor vrij te maken. Dat is een weg terug naar het verleden. Biologische bedrijven zijn niet alleen veel arbeidsintensiever, ze leveren ook duurdere producten. Ze hebben bovendien meer grond nodig en gaan zo ten koste van natuur en biodiversiteit.
Is grootschalige landbouw dan boven alle twijfel verheven? Geenszins. Maar de route om haar problemen aan te pakken moet een progressieve zijn. De wereldbevolking neemt nog fors toe en daarmee groeit de vraag naar betaalbaar voedsel. Bovendien willen we meer natuur in plaats van minder.
Dat betekent dus meer innovatie rond zaden, kunstmest en gewasbeschermingsmiddelen; nieuwe technologie om fosfaat terug te winnen uit de bodem en methoden om de oogst te beschermen tegen klimaatverandering. Alleen grootschalige hightech landbouw maakt een groene, welvarende en moderne samenleving mogelijk.
Ralf Bodelier is filosoof