Ralf Bodelier, Financieel Dagblad, 15 augustus 2020
Het is een van de wonderlijkste voorspellingen over de afloop van de coronacrisis: door covid-19 zou de globalisering zijn langste tijd hebben gehad. Niets hielp het virus zo vooruit dan onze wereldwijde verbondenheid. Nu we voor onze globalisering zo’n hoge prijs betalen, draaien we haar terug en zet haar neergang in. En dat gebeurt onder onze ogen: er werden en worden grenzen dichtgegooid, de immigratie is fors afgenomen, luchtvaartmaatschappijen zitten letterlijk aan de grond.
Zeker, in een tijd dat we nog met tientallen miljoenen waren en onze actieradius beperkt bleef tot enkele kilometers, had het coronavirus minder kans. Al was het met een levensverwachting van amper 35 jaar nog maar de vraag wat het zou hebben uitgericht. Anderzijds lukte het de Spaanse Griep honderd jaar geleden om zich over vrijwel de hele aardbol te verspreiden en twintig procent van de wereldbevolking te besmetten. Van globalisering, althans in de variant zoals we die we nu kennen, was toen nog geen sprake.
Globalisering is niet hetzelfde als het rondvliegen van mensen. Globalisering is het toenemende aantal verbindingen wereldwijd, gecombineerd met onze groeiende onderlinge afhankelijkheid. En of we nu reizen of niet, er zijn weinig aanwijzingen dat dit begint af te nemen. Alleen al voor de bestrijding van covid-19 zijn we afhankelijk van internationale teams van onderzoekers, van multinationale farmaceutische concerns en van globaal gecoördineerde dataverzameling
Het zijn vooral de gewone burgers die de globalisering dragen. Onlangs berekende Our World in Data dat wereldwijd zo’n 640 duizend mensen per dág voor het eerst online gaan. Niet alleen kunnen zij zich nu vrijwel kosteloos informeren óver rest van de wereld, via social media verbinden ze zich ook mét die wereld.
Gewone burgers vinden overzeese liefdespartners via Match.com of OkCupid, kopen producten via Amazon of Aliexpress en organiseren sociale verandering via #MeToo en #BlackLivesMatters. Ik schreef het hier al eerder: omwille van covid-19 doen we weliswaar aan ‘physical distancing’, van ‘social distancing’ is volstrekt geen sprake. Integendeel. Het einde van de globalisering is wensdenken van anti-globalisten die zich altijd al tegen het verschijnsel keerden.