Ralf Bodelier. Financieele Dagblad, 16 oktober 2021
Mijn wandeling voert langs concentratiekamp Mauthausen. Naar schatting vermoordden de nazi’s hier 95 duizend mensen. Het kamp stond bekend om zijn steile trap van 186 treden, waarover gevangenen brokken graniet moesten sjouwen. Op die trap stierf een deel van de slachtoffers, doodgeschoten of doodgeslagen door de SS. Anderen werden gedwongen in de diepte van de granietgroeve te springen.
In zijn boek ‘Denn sie wußten, was sie tun’ noteerde Simon Wiesenthal het volgende. ‘Op één dag, op 31 maart 1943, gooiden SS’ers duizend Nederlandse joden van meer dan 50 meter hoogte en voor de ogen van Heinrich Himmler de afgrond in. De SS noemde hen ‘parachutisten’. Het bruine volkje amuseerde zich!’
Ik schreef het al eerder. Wreedheid zoals in Mauthausen is nog maar amper voorstelbaar. Nooit eerder lag onze morele lat zo hoog. Nooit eerder waren we zo gevoelig voor pijn van anderen. Nooit eerder toonden we ons zo bezorgd om het lot van onze medemensen. Daarom is de dodentrap van Mauthausen nu dicht. Ze voldoet niet langer aan de ‘moderne veiligheidsvoorschriften’. Dat melden borden op de hekken die hem afsluiten. Stel je voor dat iemand valt en zich bezeert. Wellicht dat onze zorg voor de ander absurde proporties aanneemt. Toch is het juist deze toenemende zorg die we vooruitgang noemen.
Vervolgens wandel ik door dorpen die zich opmaken voor burgemeestersverkiezingen. Op de achtergrond speelt de affaire Kurz, de om corruptie afgetreden bondskanselier. Kurz’ partij, de christendemocratische ÖVP ligt ook onder vuur om haar harde geluiden rond migratie en vluchtelingen. En dat zou je in het land van Hitler en Mauthausen verontrustend kunnen noemen.
Maar 2021 is geen 1943. Oostenrijk kent per hoofd van de bevolking meer migranten dan bijvoorbeeld Duitsland, Amerika of Nederland. Bovendien doen thema’s als migratie en vluchtelingen er steeds minder toe. Bij de kiezers staan milieu, klimaat en energie op de eerste plaats. Daarna volgen de kosten van levensonderhoud, het gezondheidssysteem en de sociale zekerheid.
In het stadje Enns loop ik langs de verkiezingsposters van ÖVP-kandidaat Rudi Höfler. ‘Bürgermeister für alle’ staat op de poster. En ‘alle’ is afgedrukt in vier kleuren. Mauthausen ligt ver achter ons.